Over mij
Vanaf mijn twaalfde heb ik te maken met depressie. Ik was een buitengewoon blij kind dat veel buitenspeelde en erg extrovert was. Dat veranderde compleet. De reden waardoor dat kwam, of wat de aanleiding was, laat ik hier achterwege, maar het feit is dat ik al bijna veertig jaar met depressie leef.
Ik zie mezelf als een functionerende depressieve. Ik heb mijn VWO afgerond, een HBO-opleiding voltooid, vaak de spotlight opgezocht in de verschillende banen en carrières die ik heb gehad, en zelfs op het toneel gestaan als acteur. Ik heb in zes verschillende landen gewoond, dus ik ga het onbekende en uitdagende situaties niet uit de weg — ondanks mijn depressie.
Maar het was zwaar. Niets ging vanzelf, en ik heb het allemaal alleen doorstaan.
Totdat ik in 2004, op mijn 29ste, eindelijk besloot dat ik het waard was om hulp te krijgen voor mijn mentale gezondheid. Ik begon met therapie en na een paar sessies verwees mijn therapeut me door naar een psychiater. Toen ik na mijn afspraak met de psychiater de straat op liep met een diagnose op zak, schreeuwde ik het uit van opluchting en geluk: ik was niet gek, ik was ziek!
Ik was zó blij dat eindelijk duidelijk was dat er echt iets aan de hand was, dat ik tegenover iedereen ‘uit de kast’ kwam als manisch depressieve. Ik wilde het bespreekbaar maken; laten zien dat als zelfs ík aan depressie lijd, iedereen ermee te maken kan krijgen — en dat je het niet per se aan iemand kunt zien.
Ik begon met medicatie en heb veel verschillende medicijnen en combinaties geprobeerd. Ik weet hoe moeilijk het is om een medicijn langzaam op te bouwen en hoe zwaar het is om het weer af te bouwen. Als er nog één iemand naar me toe komt met als ‘oplossing’ dat ik gewoon moet gaan sporten of vitamines moet nemen, dan neem ik nooit meer iemand in vertrouwen!
Alle ervaringen die ik in mijn leven heb opgedaan — de goede én de slechte momenten — hebben me gevormd tot wie ik nu ben. En wie ik ben, daar ben ik verdomd tevreden mee.
Nu gebruik ik mijn ervaring om anderen te helpen. Soms alleen door te luisteren. Vaak door mijn ervaringen te delen en samen een weg te vinden die je op dit moment misschien zelf niet ziet. Je hoeft er niet alleen voor te staan. Ik sta er niet meer alleen voor, en jij vanaf nu ook niet.
Over Ervaringsdeskundigen
Psychiater Jim van Os over Ervaringsdeskundigen
Psychiater Jim van Os beschouwt ervaringsdeskundigen als cruciaal voor een radicale transformatie van de geestelijke gezondheidszorg (ggz). Hij stelt dat hun persoonlijke ervaringen, in combinatie met wetenschappelijk onderzoek, leiden tot een meer menselijke en holistische benadering dan de traditionele, op diagnoses gebaseerde methoden. Van Os pleit ervoor om de nadruk te leggen op menselijkheid, verbinding en gelijkwaardigheid, en vindt dat de "biomedische" bewijsvoering die nu dominant is, losgelaten moet worden ten gunste van de subjectieve ervaring van de patiënt.
Kernpunten van Jim van Os over ervaringsdeskundigen:
Holistische benadering: Van Os ziet ervaringsdeskundigen als een essentieel onderdeel van een holistische aanpak die traditionele diagnostische en medicamenteuze methoden moet vervangen.
Gelijkheid: Hij benadrukt het belang van gelijkwaardigheid tussen zorgverlener en patiënt, waarbij de waarheid over het probleem wordt gevonden in overleg met de hulpvrager en zijn omgeving, in plaats van dat dit door de hulpverlener wordt bepaald.
Kritiek op de traditionele ggz: Van Os is kritisch op de traditionele ggz, waar hij vindt dat er nog te veel focus ligt op diagnoses en de macht van de professional, in plaats van op de menselijke ervaring.
Rol van ervaringsdeskundigheid: Hij ziet de toegevoegde waarde van ervaringsdeskundigen in de gesprekken met professionals en benadrukt de noodzaak van een transformatie in de ggz, die de huidige structuren doorbreekt.
Persoonlijke ervaring: De ervaring van zijn eigen zoon in herstel, en de rol die ervaringsdeskundigen hierin speelden, benadrukte voor Van Os het belang van deze rol.
